ANG ASYA SA SINAUNANG PANAHON
TIMOG ASYA
n Indo-Aryan (1500 B.C.E.)
- tumawid sa hilagang-kanlurang bahagi ng
- matatangkad, maputi, malakas kumain, at umiinom ng alak, payak ang pamumuhay, nag-aalaga ng baa at nagtatanim.
-
n Panahong Vedic
- panahong nagtagal ng 600 na taon, mula 1500-900 B.C.E na hango sa salitang Vedas (karunungan)
- pagtaboy ng mga Indo-Aryan sa mga Dravidian patungong katimugan
- maraming mga Indo-Aryan ang naging magsasaka at natutong mamuhay sa Pamayanan
-
n Panahong Epiko
- tumula ang mga Indo-Aryan patungong silangang lamba sa
- mga unang pamayanan ay itinatag noon 900 B.C.E
- ang mga ulat tungkol sa pamumuhay ay galling sa mga epiko
- mga lungsod-astado na gawa ng Indo-Aryan ay napaligiran ng mga palibot-bambang (moat) at mataas na pader. Sa gitna ang RAJA; binubuo ng mga kamag-anak at mga dugong bughaw ang konseho
-
n Pagtatag ng Sistemang Caste
- nagpatupad ang mga Indo-Aryan ng diskriminasyon o pagtatangi laban sa mga Dravidian upang patatagin ang kanilang kapangyarihan
- nilikha upang hatiin ang lipunan sa mga pangkat
· 4 na Pangkat
§ BRAHIMIN / PARI (pinakamataas)
§ KSHATRIYAS (mandirigma)
§ VAISHYA (mangangalakal/ magsasaka)
§ SUDRAS / ALIPIN (alipin)
- Kshatriyas ang una sa pagakahanay sa mababang panahon
- nang maglaho ang digmaan at ang pananampalataya ay naging higit na mahalaga, nagsimulang mangibabaw ang mga Brahmin
- sundin ng bawat kasapi ang mga tuntunin sa pag-aasawa
̉hanapbuhay
̉seremonya sa pananampalataya
̉mga kaugaliang panlipunan (kumain;uminom)
̉manatili sa pangkat kung saan ipinanganak hanggang mamatay
n Ang Panitikan ng mga Indo-Aryan
- Sankrit ang wika sa loob ng 100 years na dala ng Indo-Aryan
- Vedas ang tawag sa naunang literature
- Rig-Veda (awit ng Karunungan)
§ Pinakamahalagang Vedas na pamumuri ng diyos
n Si ALEXANDER THE GREAT
- siya ang hari ng
- ang kanyang pangarap ay lupigin ang
- napabagsak niya ang
- pagkatapos ng dalawang taon tinawid niya ang
- nilisan niya ang
n IMPERYONG MAURYA
- 321 B.C.E
- Inagaw ni Chandragupta Maurya ang isang kaharian
- Si Chandragupta Maurya ang unang hari ng dinastiyang Maurya
- 273 B.C.E ng humalili si Asoka (apo ni Maurya)
- Pinangunahan niya ang isang kampanyang militar
- Nang makaranas ng kampanya ni Asoka na hindi kanais-nais, nagpasya siya na bigyan ng katahimikan ang kanyang nasasakupan
- Niyakap niya ang Buddhism
- Tinuruan at tinulungan niya ang mga mamamayan
- Nagpadala ng mga misyonero sa
- lumaganap ang Buddhism sa Asya
-
n Ang mga Kushan
- ika-unang siglo ng sinalakay ang Kushan
- ang kanilang paghahari ay tumagal ng 200 C.E
- ang Kamishka ang pinaamakapangyarihang hari ng Kushan
- nagpatayo siya ng mga gusali sa
- tagapagtaguyod ng Buddhism si Karishka
- Mahayana-Buddhism- naniniwala sa pagkakaroon ng mababang uri ng diyos
- Bodhisasatta- tumutulong sa mga tao na makamit ang NIRVANA o kaliwanangan at kaluwalhatian- ( langit)
v mababang uri ng diyos)
- Ang tawag sa orihinal na Buddhism ay Hinayanna o Theraveda Buddhism
- Ang Mhayana Buddhism ay lumaganap sa
·
·
·
·
·
- ang Hinayana Therava Buddhism ay lumaganap sa
-
-
-
-
-
* Imperyong Gupta
- nahati ang hilagang India sa maliit na estado
- ito ay makapangyarihan
- sinakop ng unang hari ng Gupta ang lambak ng
- narating ng Gupta ang pinakamataas na katanyagan sa pamamagitan ni Haring Chandra Gupta II
* Naganap ang Golden Age
- umunlad ang agham sa panahong ito
- tinalakay ng isang matematiko at astronomo na si Aryabhata ang halaga ng pag-ikot at hugis sphere ng daigdig
- tinantiya ng ibang astronomo ang dyametro ng buwan
- nagsulat tungkol sa gravitation
- pinaunlad rin ang number symbols
- pinag-aralan ang sistemang decimals at sila ang unang gumamit ng zero
- nakahanap sila ng mga bagong gamit at lumikha
- ang kanilang patalim ay yari sa asero
- sila ang unang gumawa ng mga tulang
* Calico
*
* Chintz
- ang mga manggagamot ay marunong mag isterilisa (sterilization) na mga panturok o panlinis ng sugat
- nagsagawa sila ng operasyon (surgery)
- kilala rin ang mga Gupta sa pagkukwento
- Panchatantra ang pinakilalang aklat ng kwento na binubuo ng 37 kwento
- sa panahong ito, humina ang Buddhism
- higit na binigyan ng tulong ng mga Gupta ang mga Brahmin kung kaya’t lumago muli ang Hinduism
n Mga Muslim na Mananalakay
- Tinawid ng mga mananalakay na muslim ang mga bulubundukin ng hilagang- kanlurang bahagi ng
- Noong una ang kanilang pakay ay palaganapin ang Islam
- Ngunit ng Makita nila ang malaking yaman ng
- Ang pinakatanyag at pinakamakapangyarihan na sultanato ay sultanato ng Delvi
- Matagumpay na nasakop ng mga Muslim ang malaking bahagi ng
- 1398 nang nilusob ng Tanlerlane ang
n Ang mga Mongol at Imperyong Mogul
- May mga bagong muslim na mananalakay ang dumating sa
-Si Babur ay isang Turk na kaanak ni Tamerlane at ni Genguis Khan
- inakala ng mga taga-India na Mongol si Babur kaya tinawag itong Mogul
- 1556 ng magsimulang manlupig si Akbar, apo ni Babur
- pinalaganap niya ang pamamahala patungong Silangan
- nakuha niya noong 1576 ang Bihar at
- pagkatapos ng 10 taon, naidagdag niya ang
- 1595 nang mapabilang ang Balu Chistan sa kanyang imperyo, si Akbar ang naging pangunahing hari sa buong Hilagang-India
- si Akbar ay hindi marunong bumasa o sumulat ngunit hangad na matuto, pinaligiran niya ang kanyang sarili ng mga :
* Pilosopo
* Arkitekto
* Pari
* Makata
- pinagbuti ni Akbar ang pangangasiwa ng katanungan
- hinigpitan niya ang paggamit ng pisikal na paghihirap
- parusang kamatayan para sa may malubhang pagkakasala
n Ang Ambag mula sa mga Mogul
- Dinala ng mga Mogul sa
n Miniature Painting
- Maliit na larangang ipininta na hango sa sining ng
- Nakilala rin ang Akbar at ang mga sumunod na haring Mogul ay nakilala sa:
· Magarang palasyo
· Moske
· Kuta
· Libingan na kanilang pinatayo
n Taj Mahal
- Pinakakilala sa lahat ng mga gusali
- Itinanghal na pinakamaganda sa buong daigdig
- Matatagpuan sa Igra
- Ipinatayo ni Jhan Fenan noong 1632 para sa kanyang paboritong asawa na si Mumtaz Mahal
- Yari sa puting marmol at mamahaling bato
- Ito ay ginawa ng humigit kumulang sa 22,000 manggagawa sa loob ng 20 taon .
-